Rola nawilżania w przechowywaniu produktów
Przy okazji omawiania tematu przechowywania produktów rolnych bardzo często mówi się o temperaturze, przyznając wilgotności powietrza mniej istotne znaczenie. Tymczasem to właśnie nawilżanie w przypadku niektórych warzyw takich jak ziemniaki, buraki czy marchew ma ogromny wpływ na jakość produktu. Wystarczy przyjrzeć się trzymanym nieco dłużej w domowej spiżarni warzywom, by zobaczyć, co się stanie. Chociaż temperatura jest niska, warzywa robią się miękkie i niesmaczne. Warunki w profesjonalnych chłodniach muszą być dostosowane do rodzaju przechowywanego towaru.
Czym jest ususzka i jak powstaje?
Zawartość wody w poszczególnych produktach wynosi od 0,3 do 95%. Może być ona w postaci wolnej, zaadsorbowanej na powierzchni makrocząsteczek lub w formie hydratacyjnej. W powietrzu wewnątrz chłodni może dojść do powierzchniowego parowania wody, które ma wpływ na warstwy powierzchniowe produktów. Cząsteczki wody przemieszczają się ze środka produktów na powierzchnię i dalej na zewnątrz. Może też zachodzić zjawisko odwrotne, gdy wilgotność powietrza jest większa niż wilgotność produktów żywnościowych. Para wodna często wtedy skrapla się na warstwie powierzchniowej produktów. Wraz ze zjawiskami parowania i skraplania zmieniają się masa i właściwości produktów żywnościowych. Zjawisko utraty masy towaru podczas przechowywania nazywane jest ususzką. Jest ono powszechne w chłodniach. Dzieje się tak dlatego, że woda w trakcie procesów chłodzenia łatwo się skrapla lub ucieka z powietrzem przez otwory wentylacyjne. W produktach mrożonych często powstaje silnie odwodniona warstwa na zewnątrz, co sprzyja utlenianiu i absorpcji zapachów.
Jak zadbać o odpowiednie nawilżanie?
Nawilżanie jest istotnym elementem przechowywania produktów od momentu przyjazdu do magazynu aż do momentu sprzedaży. Optymalna wilgotność dla produktów żywnościowych, w tym warzyw, jest bardzo zróżnicowana. Do tego stopnia, że niektóre produkty potrzebują prawie 100% wilgotności. Aby zapewnić dobre nawilżenie powietrza, stosuje się specjalne systemy nawilżania, takie jak wysokociśnieniowe rozpylacze wody lub nawilżacze oparte na różnorodnych technologiach. Ciekawym rozwiązaniem są panele parujące, z których woda zostaje zabsorbowana przez przepływające powietrze. Praktycznym urządzeniem, w które warto się zaopatrzyć, jest nawilżające urządzenie mobilne z automatyczną regulacją wilgotności, które może przydać się w trakcie konieczności przeniesienia produktów do innego miejsca. Coraz doskonalsze technologie pozwalają na coraz lepsze nawilżanie powietrza w chłodniach i magazynach oraz minimalizują negatywne zjawiska takie jak skraplanie wody i powstawanie ususzki. Zachowanie właściwej wilgotności w przechowalniach jest niezbędne do zachowania wysokiej jakości żywności i uniknięcia strat finansowych w wyniku utraty masy produktu.
